เรื่องโดย รองศาสตราจารย์ สายสนม ประดิษฐดวง
ที่ปรึกษาสมาคมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีทางอาหารแห่งประเทศไทย

• ผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงรส
  
• รูปแบบของผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงรสอาหารไทย
  
• แหล่งที่มาของส่วนประกอบเพื่อผลิตผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงรส
  

รูปแบบของผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงรสอาหารไทย
ถ้าสำรวจตลาดจะพบว่าผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงรสอาหารไทยที่จำหน่ายอยู่ เมื่อพิจารณาตามลักษณะทางกายภาพของผลิตภัณฑ์จะแบ่งได้ 3 รูปแบบ คือ
1. เครื่องปรุงรสในรูปผง จะมีตั้งแต่การบดเครื่องเทศเพียงชนิดเดียว บรรจุซองหรือขวดหรือกล่อง ได้แก่ พริกป่น พริกไทยป่น และชนิดที่ผสมเครื่องเทศหลายชนิดและส่วนประกอบอื่น เช่น ผงกะหรี่ (curry powder) มีหลายสูตร ผงพะโล้ และผงปรุงรสที่ให้กลิ่นไก่ กลิ่นหมู และกลิ่นเนื้อ เป็นต้น

2. เครื่องปรุงรสในรูปข้นเหนียวหนืด (paste) ได้แก่ น้ำพริกแกงต่าง ๆ ที่จัดจำหน่ายในตลาดสดทั่วไป หรืออาจจะอยู่ในรูปค่อนข้างแห้งอัดเป็นก้อน บางชนิดอาจมีการผัดน้ำมันแล้วบรรจุขวดหรือซองพลาสติกในการจำหน่าย

3. เครื่องปรุงรสที่เป็นของเหลวซึ่งมีระดับความข้นหนืดที่แตกต่างกันไป เช่น ซอสหอยนางรม ซีอิ๊ว น้ำปลา ซอสมะเขือเทศ ซอสพริก ซอสผัดเอนกประสงค์ รวมถึงประเภทน้ำจิ้มต่าง ๆ เช่น น้ำจิ้มไก่ น้ำจิ้มสุกียากี้ น้ำจิ้มบ๊วยเจี่ย ซอสปรุงรสประเภทนี้มีการผลิตจำหน่ายจากหลากหลายโรงงานซึ่งแข่งขันกันสูงมาก โดยยังไม่มีข้อกำหนดคุณภาพมาตรฐานของสินค้าที่ชัดเจน

ที่มาของบทความ : หนังสือทำเนียบผู้ผลิตอาหารสำเร็จรูปและบรรจุภัณฑ์, สมาคมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีทางอาหารแห่งประเทศไทย, หน้า 6 - 9